Những lời dạy của Bác Hồ với thanh niên

chu tich kính yêu của biết bao thế hệ người dân Việt Nam. Cả cuộc đời Người dành
trọn vẹn tình cảm, sự yêu thương của mình cho toàn Đảng, toàn dân và
toàn quân ta, đặc biệt là lớp lớp thế hệ thanh niên – lực lượng xung
kích trên các mặt trận, “rường cột” của quốc gia. Trong không ít những
bức thư, những bài báo, bài thơ và bài nói chuyện với thanh niên, Bác
đã gửi gắm những lời dạy chân thành và sâu sắc. Đó là ngọn đèn soi sáng
cho mỗi hành động, mỗi bước đi để thanh niên Việt Nam vững bước tiến
lên theo con đường mà Đảng và Bác kính yêu đã lựa chọn.

Năm 2011 là năm được Đảng và Nhà nước
chọn làm Năm Thanh niên, cũng là năm kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Nhân dịp này, xin được trích dẫn những
lời dạy mà lúc sinh thời Bác đã dành cho các thế hệ thanh niên Việt Nam.

1. Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh”.

(Thư gửi Thanh niên An Nam, 1925)

2.“… ngày nay chúng ta
phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên để lại cho chúng ta, làm sao cho
chúng ta theo kịp các nước khác trên toàn cầu. Trong công cuộc kiến
thiết đó, nhà nước trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều. Non sông Việt
Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài
vinh quang để sánh vai cùng các cường quốc năm châu được hay không
chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.

(Thư gửi các em học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, tháng 9/1945).

3. “Hỡi anh chị em thanh niên Nam Bộ!

Tôi thề cùng các bạn giữ vững nền độc
lập tự do của nước Việt Nam. Dẫu có phải hy sinh đến nửa số dân tộc, ta
cũng quyết hy sinh. Cuộc kháng chiến tự vệ chính nghĩa của dân tộc Việt
Nam phải toàn thắng”.

(“Lời kêu gọi thanh niên Nam Bộ”, ngày 30/10/1945)

4..“Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”.

(Thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp Tết Nguyên đán năm 1946)

5.“…
Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên.
Thanh niên muốn làm chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải
rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải làm việc để chuẩn bị
cái tương lai đó”.

(“Thư gửi các bạn thanh niên”, ngày 12/8/1947)

6. “Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”.

(Bài thơ Bác tặng Đơn vị thanh niên xung phong 312 làm đường tại xã Cẩm Giàng, Bạch Thông, Bắc Kạn, ngày 28/3/1951)

7. “Ưu điểm của thanh
niên ta là hăng hái, giàu tinh thần xung phong. Khuyết điểm là ham
chuộng hình thức, thiếu thực tế, bệnh cá nhân, bệnh anh hùng. Rất mong
toàn thể thanh niên ta ra sức phát triển những ưu điểm và tẩy sạch
những khuyết điểm ấy. Huy hiệu của thanh niên ta là “tay cầm cờ đỏ sao
vàng tiến lên”. Ý nghĩa của nó là: phải xung phong làm gương mẫu trong
công tác, trong học hỏi, trong tiến bộ, trong đạo đức cách mạng. Thanh
niên phải thành một lực lượng to lớn và vững chắc trong công cuộc kháng
chiến và kiến quốc. Đồng thời phải vui vẻ, hoạt bát. Bác mong mỗi cháu
và toàn thề các cháu nam nữ thanh niên cố gắng làm tròn nhiệm vụ, để
xứng đáng với cái huy hiệu tươi đẹp và vẻ vang ấy”.

(Thư gửi thanh niên, tháng 4/1951, Hồ Chí Minh toàn tập)

8. “Kháng chiến càng
tiến tới, công việc ngày càng nhiều, chúng ta cần củng cố và phát triển
Ðội TNXP để bảo đảm thêm công việc kháng chiến và đào tạo cán bộ sau
này. Nhiệm vụ của Ðội TNXP là xung phong mọi việc bất kỳ việc khó, việc
dễ và phục vụ đến ngày kháng chiến thành công. Ðó là nhiệm vụ rất vẻ
vang của thanh niên”.

(“Ðội Thanh niên xung phong” đăng trên Báo Nhân Dân số 147, 1953)

9. “Nhiệm vụ của thanh
niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi
mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi nước nhà
nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?”

(Bài nói chuyện với sinh viên và thanh niên trong Lễ khai mạc Trường Đại học Nhân dân Việt Nam ngày 19/11/1955)

10.“Tính trung bình
thanh niên chiếm độ 1 phần 3 tổng số nhân dân – tức là một lực lượng to
lớn. Lực lượng to lớn thì phải có nhiệm vụ to lớn”

(“Nhiệm vụ của thanh niên ta”, báo Nhân dân ngày 20/12/1955)

11. “Người ta thường
nói: Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Để thật xứng đáng
là người chủ của một nước xã hội chủ nghĩa, thanh niên ta quyết tâm
thực hiện mấy điều sau đây:

- Phải thấm nhuần đạo đức cách mạng tức
là khiêm tốn, đoàn kết, thực hành chủ nghĩa tập thể, thương yêu, giúp
đỡ lẫn nhau, người tiên tiến thì giúp đỡ người kém, người kém phải cố
gắng để tiến lên, ra sức cần kiệm xây dựng nước nhà.

- Phải nghiêm khắc chống chủ nghĩa cá
nhân như tự tư tự lợi, tự kiêu, tự mãn, chỉ tham việc gì có danh tiếng,
xem khinh những công việc bình thường. Phải chống tham ô, lãng phí.

- Phải cố gắng học hỏi để không ngừng nâng cao trình độ chính trị, văn hóa và kỹ thuật để phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân.”

(Bài nói chuyện tại Đại hội thanh niên tích cực lao động xã hội chủ nghĩa, ngày 17/3/960)

12. “Thanh niên ta
phải cố gắng học. Do hoàn cảnh trong xã hội cũ hạn chế nên số đông
thanh niên công – nông ta ít được học. Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội
thì nhất định phải có học thức”.

(Bài nói chuyện tại Đại hội lần thứ III của Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, ngày 24/3/1961)

13. “Bác rất yêu quý thanh niên:

- Vì thanh niên là người tiếp sức cách
mạng cho thế hệ thanh niên già, đồng thời là người phụ trách, dìu dắt
thế hệ thanh niên tương lai – tức là các cháu nhi đồng.

- Vì thanh niên là người xung phong trong công cuộc phát triển kinh tế và văn hóa trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội.

- Vì thanh niên là lực lượng cơ bản
trong bộ đội, công an và dân quân tự vệ, đang hăng hái giữ gìn trật tự
trị an, bảo vệ Tổ quốc”.

(Bài nói chuyện tại Đại hội toàn quốc lần thứ hai của Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, ngày 20/12/1961)

14. “Phải không sợ
khổ, không sợ khó, thực hiện đâu cần thanh niên có, việc khó có thanh
niên, gặp gian khổ phải đi lên phía trước, khi hưởng thụ phải hưởng thụ
sau mọi người”.

(Bài phát biểu tại Hội nghị Cán bộ toàn miền Bắc, tháng 9/1962)

15. Đảng, Chính phủ và
Bác rất chú ý đến thanh niên. Bác vui lòng khen ngợi những cố gắng của
thanh niên… Thanh niên phải xung phong đến những nơi khó khăn gian khổ
nhất, nơi nào người khác làm ít kết quả, thanh niên phải xung phong đến
làm cho tốt.

Trọn đời trung thành với sự nghiệp cách mạng, với Tổ quốc, với Đảng, với giai cấp.-

Không sợ khổ, không sợ khó, thực hiện:
“Đâu cần thanh niên có, việc gì khó thanh niên làm”, “gian khổ thì đi
trước, hưởng thụ sau mọi người”.-

Không nên tự cho mình là tài giỏi, không khoe công, không tự phụ.”-

(Bài phát biểu tại Hội nghị cán bộ Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam toàn miền Bắc, ngày 22/9/1962)

16. ”Bác muốn dặn thêm các cháu mấy điều:

- Phải luôn luôn nâng cao chí khí cách
mạng “trung với nước, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó
khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Không sợ gian khổ,
hy sinh, hăng hái thi đua tăng gia sản xuất và anh dũng chiến đấu, xung
phong đi đầu trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước.

- Phải tin tưởng sâu sắc ở lực lượng và
trí tuệ của tập thể, của nhân dân. Tăng cường đoàn kết và giúp đỡ lẫn
nhau. Nâng cao ý thức tổ chức và kỷ luật. Kiên quyết chống chủ nghĩa cá
nhân và chủ nghĩa tự do.

- Luôn luôn trau dồi đạo đức cách mạng,
khiêm tốn và giản dị. Chống kiêu căng, tự mãn. Chống lãng phí, xa hoa.
Thực hành tự phê bình và phê bình nghiêm chỉnh, để giúp nhau cùng tiến
bộ mãi.

- Ra sức học tập nâng cao trình độ
chính trị, văn hoá, khoa học kỹ thuật và quân sự để cống hiến ngày càng
nhiều cho Tổ quốc, cho nhân dân.

- Luôn luôn chú ý dìu dắt và giáo dục thiếu niên và nhi đồng, làm gương tốt về mọi mặt cho đàn em noi theo”.

(Thư gửi thanh niên Ngày 2/9/1965, Báo

17. “Các
cháu xứng đáng là những thanh niên ưu tú của nhân dân Việt Nam anh
hùng. Và, giặc Mỹ đã thua to ở hai miền nước ta, chúng đang thất bại
ngày càng nặng nề hơn ở miền Nam, nhưng chúng vẫn rất ngoan cố chưa
chịu từ bỏ âm mưu xâm lược nước ta. Vì vậy, Bác nhắc nhở các cháu: Phải
nêu cao ý chí chiến đấu, tinh thần cảnh giác cách mạng, cùng quân dân
ta quyết tâm đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược; luôn luôn đoàn kết,
ra sức học tập chính trị, kỹ thuật, văn hóa để ngày càng tiến bộ, đem
hết nhiệt tình tài năng của tuổi trẻ cống hiến thật nhiều cho sự nghiệp
chống Mỹ, cứu nước””.

(Thư khen ngợi đơn vị TNXP 333 có nhiều thành tích xuất sắc trên các tuyến đường Khu Bốn ác liệt, ngày 27/1/1969)

18. “Đoàn
viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung
phong, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách
mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng xã hội chủ
nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên”.